سفارش تبلیغ
صبا ویژن
   RSS  |   خانه |   شناسنامه |   پست الکترونیک |  پارسی بلاگ
اوقات شرعی

جلسه ی اول - تفسیر سوره علق

جلسه ی اول (پنج شنبه 86/1/2 ساعت 12:0 صبح)

بسم الله الرحمن الرحیم

اولین واژه ی موجود در این سوره "إقرأ"است . به نظر می رسد آنچه بر پیامبر(ص) وحی می باشد به صورت نوشته ای که در دل او نقش می بست یا حد اقل تلقی مشرکان این چنین بود که گویا آنچه پیامبر(ص) می خواند از روی نوشته است شاید به این جهت که ملاحظه ای کردند آن با ویژگی های متفاوت از سخنان عادی است نظیر این موارد :1)آهنگ متفاوت 2)متن سخنان چنان نشان می دهد که از سوی خودش نیست و گویا کسی آنها را بر او املا کرده است . 3)متن آن شبیه آنهای است که از اهل کتاب می شنیده اند که از روی کتابهایشان می خواندند لذا حتی به او نسبت دادند که اهل کتاب آن را به او می آموزد . به هر حال شواهد فراوانی از آیات قرآن به چشم می خورد که قرآن به معنای قرائت از روی نوشته است و لو آنکه آن نوشته مشهور نباشد و مثلا آن نوشته را قاری از بر کرده باشد .

 

شواهد دلالت قرآن و إقرأ بر قرائت نوشتاری آسمانی :

·        قرآن و إقرأ باقلم همراه آمده است . نظیر :

1)إقرأ باسم ربک الذی خلق ... الذی علم بالقلم  ناظر به سوره ی حمد

2) نون و القلم و ما یسطرون و ما انت بنعمة ربک بمجنون ← ناظر به قلمی است که کلام آسمانی را می نویسد و در این آیه سخن از وحی است

·        مشرکان مکه قرآن را " اساطیر الاولین " خواندند . اساطیر جمع اسطوره است و سطرالکتاب یعنی کتاب را نوشت .مقصود از اساطیر الاولین نوشته های عجیب و غریب کتب آسمانی پیشین است . در کتابهای گذشته از معجزات انبیاء سخن گفته شده که عادی نبوده و شگفتی به همراه داشته مثلا تبدیل شدن چوب به مار .هم اکنون اسطوره ای که ما بکار می گیریم ریشه اش از همان مسائل است ( نظیر : و قال الذین کفروا هذا الاافک افتراه و اعانه علیه قوم آخرون فقد جائوا ظلما وزرا ) ما اگر چیزی را توجیه کنیم با استفاده از اطلاعات اولیه ای که داریم آنها اساطیر الاولین را دیده بودند و قرآن را هم این چنین می دیدند . این ها دیده بودند این سوره هایی که پیغمبر (ص) می خواند از سنخ تورات و انجیل است . این ها قرآن را اساطیر الاولین نامیدند زیرا متن و نوشته های قرآن مثل تورات است.( و قالوا اساطیر الاولین اکتتبها فهی تملى علیه بکرة و اصیلا-فرقان -5)

به چند جهت آن را اساطیر الاولین می نامند ؛ زیرا آهنگ خاص دارد ومضمون آن هم مانند تورات است و از همان مطالبی گفته می شود که در تورات بوده به لحاظ سبک .

مراد از "قوم آخرون" در آیه ی اول اهل کتاب است . در روایات آنان را عداس غلام حوطیب بن عبد القزی و یسار غلام علاءبن خضوص و جبر غلام عامر برشمردند که آنان یهودی بودند و تورات می خواندند.باتوجه به آیه ی بعد آشکار می شود مراد از "اعانه علیه قوم آخرون" کمک کردن به او در نوشتن قرآن است .گفتند "اکتتبها"به معنای اکتسبتها است یعنی پیامبر(ص) از آنان می خواست اساطیر الاولین را برای او بنویسند و مراد از اساطیر الاولین کتابهای آسمانی پیشین به خصوص تورات بوده است یکی از شواهد آن آیات سوره ی طور است ( و الطور(1)و کتاب مسطور(2)فی رق منشور(3))

·        قرآن یا إقرأ با لوح همراه است .نظیر : بل قرآن مجید (21)فی لوح محفوظ(22)

-         در خصوص لوح : لوح برای عرب آشنابوده است . احتمالا یکی از نوشت افزارهای مشهور لوح بوده است . در قرآن آمده است که تورات بر الواحی بر حضرت موسی نوشته و نازل شده بود .

-         در این که جنس لوح از چه بوده است در روایات آمده است که از جنس چوب یا سنگ بوده است اما به قرینه ی اینکه لوح درباره ی کشتی نوح (ع) هم به کار رفته  احتمال اینکه از جنس چوب بوده باشد قوی تر است ( و حملناه علی ذات الواح و دسر)

-         احتمالا رنگ چوب هم سیاه بوده است زیرا معنای اشتقاقی اش متذکر همین معناست چنان که آمده است: لواحة للبشر

-         احتمالا چوب کشتی ها را نیز برای جلوگیری از پوسیدگی سیاه یعنی قیراندود می کردند در خصوص کشتی نوح آورده اند که قیر اندود و سیاه شده بود . به نظر می رسد تعبیر لوح محفوظ هم از فرهنگ یهودی بوده است زیرا ظاهرا آنان تورات را در جای محفوظ و دور از دسترس افراد عادی قرار می دادند و تنها عالمان یهود یعنی "احبار" به آنها دسترسی داشتند .

 


 


  • نویسنده: مفسر

  • نظرات دیگران ( )

  •   بازدیدهای این وبلاگ
  • امروز: 1 بازدید
    دیروز: 0 بازدید
    کل بازدیدها: 25216 بازدید
  •   درباره من
  • جلسه ی اول - تفسیر سوره علق
    مفسر
    این وبلاگ یک وبلاگ گروهی است که برای بهره برداری و گفتمان دانشجویان رشته علوم قرآن و حدیث در مقطع کارشناسی در خصوص تفسیر سوره علق راه اندازی شده است. دانشجویان با نام خود مطلبی را یادداشت می کنند و از طریق باکس ذیل وبلاگ موضوع را به اطلاع استاد می رسانند. دانشجویان برای ورود به وبلاگ با استاد مربوط تماس بگیرید.
  •   لوگوی وبلاگ من
  • جلسه ی اول - تفسیر سوره علق
  •   مطالب بایگانی شده
  • مقاله ‌«تفسیر سوره علق در بستر تاریخی»
    تقریرات کلاسی درس تفسیر مشترک 1: تفسیر سوره علق
  •   اشتراک در خبرنامه
  •